ဓာတ္တုိင္တစ္တုိင္ေပၚတက္ေရာက္၍ လွ်ပ္စစ္ျပဳျပင္ေနသူတစ္ဦးကုိ ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ−ေအအက္ဖ္ပီ)

ဇြန္လ၏ လကုန္ရက္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဦးႂကြာႀကီးထံသို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ လစဥ္ေပးပို႔ေနေသာ လဲႊေငြႏွစ္သိန္း ေရာက္ရွိမလာေပ။ နယ္ရွိမိဘမ်ားထံ လစဥ္ပုံမွန္ေပးပို႔ေနေသာ ၎၏သမီးျဖစ္သူသည္ ဇြန္လတတိယပတ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ကုန္စိမ္းေရာင္းခ်ရင္း ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်၍ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးသြားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်မႈေၾကာင့္ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးသြားေသာ မမိုးမုိးသည္ ပုဂံေညာင္ဦးေဒသမွ လာေရာက္၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လွည္းတန္းေစ်းအနီးတြင္ ကုန္စိမ္းေရာင္းခ်ေနသူျဖစ္သည္။ သမီးျဖစ္သူ မမိုးမိုးကို အားကိုးေနရေသာ ဦးႂကြာႀကီးတို႔ မိသားစုသည္ ဇြန္လမွစ၍ စား၀တ္ေနေရးအက်ပ္အတည္းျဖင့္ ရင္ဆုိင္ရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
မမိုးမိုးသည္ ဇြန္လ ၂၃ ရက္က လွည္းတန္းေပ ၅၀ လမ္းတြင္ ကုန္စိမ္းေရာင္းခ်ရင္း ၎၏အနီးရွိ ဓာတ္တုိင္မွ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်ရာ ဓာတ္ႀကိဳးပတ္မိ၍ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးသြားျခင္း ျဖစ္သည္။
‘‘ကြၽန္ေတာ့္ဆီကို ပိုက္ဆံေလးေတြ ပုံမွန္ပို႔ေပးေနတာ။ သူမရွိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္လက္ေမာင္းတစ္ဖက္ ျပဳတ္သြားၿပီ’’ ဟု မီးသၿဂိဳဟ္သည့္စက္ထဲမွ ထြက္ေနေသာ မီးခိုးမ်ားကိုၾကည့္ကာ ဦးႂကြာႀကီးက ငို႐ိႈက္ရင္းေျပာသည္။
ဇြန္လတတိယအပတ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန ျပည္သူမ်ားၾကား အဓိက စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔မႈသည္ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်မႈေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈအေၾကာင္းႏွင့္ ဓာတ္တုိင္ေအာက္သို႔ အသြားအလာ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔မႈမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
ဓာတ္ႀကိဳးမ်ား ျပတ္က်မႈေၾကာင့္ လူေသဆုံးရျခင္းသည္ သက္ဆုိင္ရာတာ၀န္ရွိသူမ်ားက အရည္အေသြးညံ့ဖ်င္းေသာ ပစၥည္းမ်ားအသုံးျပဳျခင္းႏွင့္ ႀကိဳးတပ္ဆင္ရာတြင္ နည္းစနစ္အသုံးမျပဳျခင္းတို႔ေၾကာင့္ဟု လွ်ပ္စစ္ပညာရွင္မ်ားက ေျပာဆုိေသာ္လည္း သက္ဆုိင္ရာ လွ်ပ္စစ္ဌာနမ်ားက မေတာ္တဆေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္ဟု ခုခံေခ်ေပထားသည္။
လွည္းတန္းဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်မႈေၾကာင့္ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးရာတြင္ မမိုးမိုးတစ္ဦးတည္း မဟုတ္ဘဲ သူမကိုကယ္တင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေသာ ေစ်း၀ယ္လာသူ ဦးေက်ာ္တင့္လည္း ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးခဲ့ၿပီး ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။
ဓာတ္ႀကိဳးအႏၲရာယ္မ်ားေၾကာင့္ လူေသဆုံးမႈသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္သာမက နယ္ၿမိဳ႕တြင္လည္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ မမိုးမိုး ေသဆုံးအၿပီး ငါးရက္အၾကာ ဇြန္လ ၂၈ ရက္က ပဲခူးတုိင္း၊ ဒုိက္ဦးၿမိဳ႕ ဒရယ္မီးရပ္ကြက္၊ တာဆုံအနီးရွိ လွ်ပ္စစ္ႀကိဳးသြယ္တန္းထားေသာ ဓာတ္တုိင္မွ ဗုိ႔အား ၁၁ ေကဗီြရွိ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်ေသာေၾကာင့္ တစ္ဦးေသဆုံးၿပီး တစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိသည္။
ဇြန္လတတိယပတ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်၍ ေသဆုံးမႈႏွစ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူသုံးဦးေသဆုံးကာ ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ဇြန္လအတြင္းတြင္ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်မႈႏွင့္ ဓာတ္လိုက္ေသဆုံးမႈ အပါအ၀င္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္လုိက္၍ ေသဆုံးသူ ၂၀ ဦးအထိ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ရဲမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။
ဇြန္လ ၃၀ ရက္တြင္ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္၊ ဌ ရပ္ကြက္၊ ပတၱျမားလမ္းတြင္ရွိေသာ ဓာတ္တိုင္မွ ဗုိ႔အား ၄၀၀ ရွိ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်ရာ ဓာတ္တုိင္အနီးတြင္ ကန္းစြန္းစိုက္ခင္း လုပ္ကိုင္ေနေသာ ကိုေဇာ္မင္းထုိက္အား ဓာတ္ႀကိဳးပတ္မိ၍ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးသြားေသာ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့ပါသည္။
‘‘လူေသေလာက္တဲ့ထိ မေတာ္တဆမႈဆိုတာ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ႀကိဳတင္စီမံမႈေတြ လုပ္ထားသင့္တယ္။ မေတာ္တဆမႈဆိုတဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာေတြ ဆုံး႐ႈံးသြားႏုိင္သည္။ ျပည္သူေတြက စိုးရိမ္ေနရတယ္ဆိုရင္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ဌာနမွာ အျပည့္အ၀တာ၀န္ရွိတယ္’’ဟု ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လွ်ပ္စစ္ပင္မ ဓာတ္ႀကိဳးမ်ား သြယ္တန္းရာ၌ ေၾကးႀကိဳးကို အနည္းငယ္သာ အသုံးျပဳႏုိင္ေသးၿပီး အလူမီနီယမ္ႀကိဳးကိုသာ လက္ရွိ အမ်ားဆုံးအသုံးျပဳေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
အလူမီနီယမ္ႀကိဳးမ်ားသည္ လွ်ပ္စီးဒဏ္မ်ားစြာ ခံႏုိင္ရည္မရွိျခင္း၊ အရည္အေသြးညံ့ဖ်င္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျပတ္က်မႈမ်ားျဖစ္ေပၚေၾကာင္း လွ်ပ္စစ္ႀကိဳးပိုင္းဆုိင္ရာကြၽမ္းက်င္သူ ဦးေက်ာ္စိုးမိုးကေျပာသည္။
‘‘ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်တယ္ဆိုတာ လူေသစရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။ ႀကိဳးသြယ္တန္းတဲ့ ဓာတ္တုိင္ထိပ္နားမွာ ပင္အပ္ေလးေတြ တပ္ေပးရမွာ။ အဲဒီပင္အပ္ေတြတပ္ရင္ ႀကိဳးက သူ႔ဟာသူျပတ္က်တယ္။ လွ်ပ္စီးမစီးေတာ့လို႔ လူမေသေတာ့ဘူး။ အခုက ပင္အပ္ေတြ တပ္မထားေတာ့ ႀကိဳးက ေအာက္ကိုျပတ္မက်ဘဲ လွ်ပ္စီးကရွိေနလို႔ ဓာတ္လုိက္ၿပီး လူေသရတာ’’ဟု ဦးေက်ာ္စိုးမုိးကေျပာသည္။
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္ ဓာတ္အားျဖန္႔ျဖဴးရာ၌ ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်ပါက လူမ်ားထိခိုက္မႈနည္းရန္အတြက္ ၁၁၀ ဗို႔အားျဖင့္သာ ျဖန္႔ျဖဴးေလ့ရွိသည္။ ၁၁၀ ဗုိ႔အားျဖင့္ အသုံးျပဳလွ်င္ ဓာတ္ႀကိဳးအမ်ဳိးအစားမွာ ႀကိဳးအတုတ္ကိုသာ အသုံးျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထုိကဲ့သို႔ ႀကိဳးအတုတ္မ်ားမွာ ကုန္က်မႈမ်ားေသာေၾကာင့္ အသုံးျပဳႏုိင္ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ဗုိ႔အား ၂၂၀ ရွိေသာ ႀကိဳးအေသးမ်ားကိုသာ အသုံးျပဳေနရေၾကာင္း လွ်ပ္စစ္ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာသည္။
‘‘ဗုိ႔အား ၁၁၀ နဲ႔ ျဖန္႔ေတာ့ လူေသဖုိ႔ အခြင့္ပိုနည္းတာေပါ့။ ဒီမွာက ႀကိဳးအတုတ္ေတြ မသုံးႏုိင္တဲ့အတြက္ ဗုိ႔အား ၂၂၀ ကို အသုံးျပဳေနရတဲ့အတြက္ တစ္ခုခုျဖစ္ရင္ လူေသဖုိ႔ပိုမ်ားတယ္’’ဟု လွ်ပ္စစ္ကြၽမ္းက်င္သူတစ္ဦးက သုံးသပ္သည္။
ျပည္တြင္း၌ လက္ရွိတင္သြင္း၍ အသုံးျပဳေနေသာ ဓာတ္ႀကိဳးအမ်ဳိးအစားမ်ားမွာ အလူမီနီယမ္ႀကိဳးႏွင့္ ေၾကးႀကိဳးအမ်ဳိးအစားမ်ား ျဖစ္သည္။ ဓာတ္ႀကိဳးထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ ကုန္ၾကမ္းမ်ားကို တ႐ုတ္ျပည္မွတစ္ဆင့္ မွာယူကာ ျပည္တြင္း၌ ျပန္လည္ထုတ္လုပ္ၿပီး ျဖန္႔ျဖဴးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဓာတ္ႀကိဳးထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးသည့္ ကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္ေသာ Triple Circle Industry ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ယခုေဆာင္းပါးေရးရန္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တာ္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးေရးအဖဲြ႕ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ခုိင္အား ဖုန္းျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းေသာ္လည္း အလုပ္မအား၍ မေျဖႏုိင္ေသးေၾကာင္းကိုသာ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။
လွည္းတန္း၊ ေျမာက္ဥကၠလာ၊ ဒိုက္ဦးတို႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္သုံးခုကို ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်ခ်ိန္သည္ မိုးအနည္းငယ္ ရြာသြန္းေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ထုိသို႔ မိုးရြာခ်ိန္မ်ားတြင္ လွ်ပ္စီးပိုမိုမ်ားလာေသာေၾကာင့္ တပ္ဆင္ထားေသာ ဓာတ္ႀကိဳးမေကာင္းပါက အခ်ိန္မေရြး ျပတ္က်သြားႏုိင္ေၾကာင္း လွ်ပ္စစ္ပိုင္းဆုိင္ရာကြၽမ္းက်င္သူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
‘‘ဓာတ္ႀကိဳးေတြ ျပတ္က်တာ မုိးရြာေနလို႔လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ႀကိဳးေတြျပတ္က်တာ စဥ္းစားလို႔ကိုမရဘူး။ ေျမာက္ဥကၠလာမွာ ျဖစ္သြားတဲ့ႀကိဳးဆိုရင္ လွ်ပ္စစ္အေခၚအေ၀ၚ ၇/၁၂ ရွိ ဓာတ္ႀကိဳးအတုတ္အမ်ဳိးအစားပဲ။ ခုၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ႀကိဳးေတြလုိက္စစ္ေဆးေနၾကပါၿပီ’’ဟု ေျမာက္ဥကၠလာၿမိဳ႕နယ္ လွ်ပ္စစ္ဦးစီးဌာန၊ ဦးစီးအရာရွိ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦး၀င္းျမင့္ေဇာ္က ေျပာသည္။
ေသဆုံးမႈျဖစ္စဥ္သုံးခု ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရပ္ကြက္ရွိ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ဓာတ္ႀကိဳးေဟာင္းမ်ားကို အသစ္ေျပာင္းလဲမတပ္ဆင္ျခင္းေၾကာင့္ဟု ေျပာဆိုၾကသည္။
‘‘လမ္းထဲမွာ ဓာတ္ႀကိဳးေတြလဲေပးဖို႔ စာတင္တယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကိုးလပိုင္းက အထက္ကိုတင္ထားတယ္ဆိုတဲ့ စာတစ္ေစာင္ပဲရတယ္။ ဘာမွလာမလုပ္ဘူး။ လူေသၿပီးမွပဲ လာၿပီးေတာ့ လုပ္ေပးတယ္။ လူေတြက အခုဆုိရင္ ဓာတ္ႀကိဳးဆုိေၾကာက္ေနၾကၿပီ’’ဟု လွည္းတန္း ေပ ၅၀ လမ္းတြင္ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်၍ လူေသဆုံးမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အဆုိပါ လမ္းသာယာေရးဥကၠ႒ ဦးမ်ဳိးေအာင္က ေျပာသည္။
ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်၍ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးမႈမ်ားတြင္ သက္ဆုိင္ရာတာ၀န္ရွိသူမ်ားကို အမႈဖြင့္၍ တစ္စုံတစ္ရာ အေရးယူမႈျပဳလုပ္ျခင္းမရွိၾကဘဲ ေသမႈေသခင္းျဖင့္သာ အမႈဖြင့္ၿပီးဆုံးသြားၾကသည္။ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်၍ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးပါက သက္ဆုိင္ရာလွ်ပ္စစ္ဌာန၏ တာ၀န္ရွိသူအပိုင္းကို ေမးခြန္းထုတ္ျခင္းမရွိ။ တာ၀န္ယူခုိင္းသည့္ အေလ့အထလည္း မရွိေသးေပ။
ထုိအတူ လွ်ပ္စစ္ဦးစီးဌာနကလည္း ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားအား ထိခိုက္ေသဆုံးမႈအတြက္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း ေတာင္းပန္ျခင္းမရွိဘဲ ႏႈတ္ဆိတ္ေနေလ့ရွိသည္။
‘‘ဓာတ္ႀကိဳးေတြကို ေကာင္းေအာင္လုပ္ဖို႔အတြက္ လွ်ပ္စစ္ဌာနမွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်လို႔ လူေသတာဆုိရင္ အဲဒီဌာနရဲ႕ ေပါ့ဆမႈေၾကာင့္ပဲ။ တာ၀န္ေပါ့ဆမႈျပစ္မႈဆုိင္ရာ ၃၀၄(က) နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဌာနကို အေရးယူလုိ႔ရတယ္’’ဟု ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္၍ ဓာတ္လုိက္ေသဆုံးပါက သက္ဆိုင္ရာလွ်ပ္စစ္ဌာနကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေရွ႕ေနဦးခင္ေဇာ္(မရမ္းကုန္း)က ေျပာသည္။
ႀကိဳးျပတ္က်မႈ၊ ၀ိုင္ယာေရွာ့ျဖစ္မႈ၊ ႀကိဳးမီးေလာင္မႈမ်ားကို တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ႀကိဳးအသစ္မလဲဘဲ ႀကိဳးအေဟာင္းကို ျပန္ဆက္သြားၾကသည္။ ႀကိဳးေဟာင္းမ်ားျဖင့္ သြယ္တန္းထားေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္တုိင္မ်ား လမ္းေဘးတြင္ရွိပါက ျပည္သူမ်ားမွာ အေပၚသို႔ေမာ့ၾကည့္၍ သတိျဖင့္သြားလာေနရပါသည္။
‘‘ရန္ကုန္တုိင္းတစ္ခုထဲမွာပဲ အခုလို ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်တဲ ့ျဖစ္စဥ္မ်ဳိး ထပ္ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္’’ဟု ေဒၚညိဳညိဳသင္းက ေျပာသည္။