αူαိုα္း α‘αα္αွဴေααΎαααα္။ αွဴαြα္း αိုα္αα့္ေααဲ α ေα‘ာα္α
ီα်α္
αိုαံုးျαီး ေαြးαို αα္αေα‘ာα္ αုα္ေαး αိုααါ။ ေαြး αဲαွာ ေαြးαီα₯ αွိαα္။
ေαြးαီα₯ αွာ ေα‘ာα္α
ီα်α္ αို α‘αံုးα်ႏိုα္αဲ့ (αီαိုααိုαα္) αိုαာαွာ
αံαါα္αါαα္။
αါ့ေαΎαာα့္ αံαါα္ αα္းαာαို ေαြးα‘ားαα္းαα္ αိုα ေααုα်ေααႏိုα္αα္။
ေαြးα
α
္αα္ (Hb) (αီαိုααိုαα္) αα္းေααα္ αိုα α‘ေျααြα္αα္။
(αီαိုααိုαα္) αာ αံုαွα္ α‘ားျαα့္ αေαးα်ား αွာ αα αွ αα၊ α‘α်ိဳး
ααီးα်ားαွာ αα αွ αα၊ αဲα ေαာα္်ားα်ားαွာ αα αွ αα g/dl αွိααါαα္။
ေαြးα‘ားαα္းေαာαါ α αα
္α်ိဳး αααွိαα္။ αααာေαြးα‘ားαα္းျαα္း αဲα
αာαာαွα္ေαြးα‘ား αα္းျαα္း၊ αဲαဲ αိုးျαα္းαဲα α်ားα်ား αိုးျαα္း
αိုျαီးαွိαα္။
α‘αား α‘ေα ျαဴαα္ျαဴေαာ္ျαα
္ေααာ၊ ေαာαα္း αြα္αာ၊ ႏွαံုးαုα္
ααွα္ျαα
္αာ၊ α‘αα္αွဴ ααျαα
္ αာ၊ αα္αα္ αာαာ၊ ေαါα္းαူး αာ၊ ေျααα္ ေα‘းα
α္
αာ၊ ေαါα္းαိုα္ αာ၊ αီ ααα‘αာေαြ αွိေα αα္ ေαြးα‘ား αα္းေαျαီαိုα
αိႏိုα္αα္။
α‘α
ားα‘α
ာαဲ αွာ αါαဲ့ αံαါα္ α‘ျαα္ α‘ျαားαါα္ေαြ αဲα ααိုαα္းေαြαို
αံုးျαီး (αိုးαြα္းျαα္αီ) α ေαြးαီα₯ αို αုα္ေαးαα္။ αါ့ေαΎαာα့္ α‘α
ားα‘α
ာ
αဲαွာ αီ αါα္ေαြ αဲαူα်ား၊ αα္αာ၊ ေαာαါေαြေαΎαာα့္ ေαြးαြα္၊ ေαြးαို၊
ေαြးαα္းαူα်ားαာ ေαြးα‘ားαα္းေαာαါျαα
္ႏိုα္ αါαα္။
αα
α₯္ αာαီေαြး αα္းေαααာαို α ေαြးα‘ားαα္းေα
αα္။ ေαာα္ျαီး αိုα္αα္
αွိαα္၊ αα
ားႏိုα္αိုα-αα
ားαα္ αိုα α‘ာαာα αဲαူေαြ၊ α‘α
ားα‘α
ာ ေαြးαြα္း αူ၊
α‘αα္ αΎαာαΎαာေαာα္αူေαြ၊ Celiac Disease αဲα Crohn’s Syndrome αိုαဲ့
α‘ူေαာαါေαြ αွိαα္၊ α‘ူαို α‘αွα္αΎαီး ျαα္ျαα
္ααူ၊ αာαာ αွα္ ေα်ာα္αα္၊
α‘αဲ၊ αα္αာေαာαါေαြαွိαα္၊ αါαု α‘αိα္αိ αူေαြαာ ေαြးα‘ားαα္းေαာ αါ
ျαα
္ေα
ႏိုα္αα္။
ေα‘α‘ိုα္αီα‘α္α
္၊ (αူααြိဳα္) α‘αα
္αာေαာαါေαြ ေαΎαာα့္αα္း ေαြးα‘ား αα္းႏိုα္αါေαးαα္။
α‘α်ားαံုး αေαာ့ αံαါα္αဲ ေαြးα‘ားαα္းေαာαါျαα
္αα္။ Iron deficiency anemia ျαα
္αα္ αံαါα္ αါαဲ့ α‘α
ား α‘α
ာေαြ ေαြးα
ား ααါαα္။
α‘α
ား α‘α်ိဳးα‘α
ားေαြ αို α်α့္α်ိα္ႏိုα္ေα‘ာα္ αံαါα္ αါαဲ့
αိα္းααα္းေαြαဲα αြဲαွα္ႏိုα္αါαα္။ α‘αဲ (αα)၊ αဲαုα္ (α
α)၊ αျαားαဲ
(αα-αα
)၊ αိုαူး (αα)၊ αα္းႏုႏြα္ (αα)၊ α‘αဲαား (αα-αα)၊ αΎαα္α‘αား (α)၊
ေαါα္αံုα (α)၊ αα္αား (α)။
ေαြးα‘ားေαာα္း αိုα α
ားေαး၊ ေαာα္ေαး၊ αိုးေαးေαြ α‘αြα္ ααူ αα္ααါαα္။
αံုαွα္ေαြး α‘ားαα္းေα αဲ့ α‘α်ိဳးααီး αေαာα္ αို αံαါα္αါ α
ားေαး (α) ααΎαာ
ေαးαα့္αα္။ α‘α်ိα္αာα αΎαာαΎαာေαးα-ေαာα္ααွာ αိုα ေα
်းα်ိဳαာαွာαα္αါ။
ေαြးα‘ား ေαာα္းေα
αဲ့ေαးေαြ αို ေαး αုααΈαီေαြα α‘α်ိဳးα်ိဳး αုα္αα္။
Iron αα်ိဳးαဲ၊ Iron αဲα Folic acid αြဲ၊ Vitamin B, C αါ ေαာαားαာαဲ
αွိαα္။ (α‘αα္α ααာျαα္ αွာ ျαဴαာαα္ αီα
ီ)။ Ferrous fumarate αာ Ferrous
sulphate, Ferrous gluconate αိုααα္ αာαα္။
αံαါα္αိုေαာ့ αံေα်းαံα ααို αα်ိဳαα ααΎαိဳα္αူး။ α‘ေααα ααΎαား
α‘ုα္ေαးαုα္αα္။ ေαး αျαိဳ αα္ αူေαြ α‘αြα္ ေαး α‘αα္αုα္αα္။ αα်ိဳααΎα
αံαါα္ α αα္းα်ဳα္αα္ αိုα αα္းαြα္ေα‘ာα္ α‘α
ား α‘α
ာαို ေαျαာ
ေαြးα
ားαα့္αα္။
αေαၤာαီး၊ αα္α်ီးαွα့္ ေα်ာ္αα္၊ αα္αြα္းαြα္၊ ျαα္αာ ααေαးα်ား ααα္း α‘αံုးαα္αွαါαα္။
αံαါα္ αိုးေαးαိုαာ Imferon Iron Dextran Injection αိဳαဲαဲ
αα္ျαα
္ျαα
္ျαα
္αα္။ ေαးαိုးαα္ ααုα
ိုα္ αိုးေαးααα္။ αူαာαို
α‘ိα္α်α္ေαေα
ျαီး၊ αα္αါး α‘αား αူαူေααာ αွာ αα္αα္αα္ αα
αီααီေα
ာα္းαိုးျαီး ေαးαိုး α‘α္αို αα္းေαΎαာα္းေျαာα္း ႏုα္αူααα္။
ေαးαိုးα‘α္α αိα္ αα်α₯္းα-ααို ααူး။ ေαးαိုးျαီး αေα် ααူး။ α‘αဲ
αြα္ျαα
္ေααွာ α
ိုးαိုα။ Drip αုαα္းαဲ ေαးαα့္ αြα္း αာαဲ αုα္ႏိုα္αα္။
ေαးααိုးαα္ ေαးαα့္-ααα့္ αဲ α
α္းααါαα္။ αα်ိဳαα ααα့္αူး။
αံαါα္ α‘ျαα္ (ေαါαα
္α‘α္α
α
္) Folic acid ေαα Folate ေαα Vitamin B 9
αဲαဲ့ ေαြးα‘ားαα္းေαာαါ αိုαာ αွိαα္။ αာαα္ α‘α်ိα္αွာ 400 mcg ႏိုα
αိုα္ေααα္ 500 mcg αိုα္αα္ αွိαα္ 600 mcg ေααα
α₯္ αိုα‘α္αါαα္။
Folic acid αါαဲ့ α‘α
ား α‘α
ာေαြ αေαာ့ αဲ α‘α်ိဳးα်ိဳး၊ αိα္ေαာ္αီး၊
α
α်α
္αီး၊ ααα္းα်α₯္αီး၊ αာαα္αီး၊ αေαၤာαီး၊ α
α်α
္αီး၊ ααα္းα်α₯္αီး၊
αာαα္αီး၊ αဲႏိုα၊ αα္းႏုႏြα္၊ αံုαα္း၊ αံုαာα‘α်ိဳးα်ိဳး၊ α‘ာαူး၊ αΎαα္αြα္
αီαα္α
αဲ့ α‘αီး α‘αြα္α
ိα္းα်ား၊ α‘ေα
့ α‘αံα်ား၊ ေααΎαာေα
့၊ ေျααဲ၊
α‘αဲ-α‘ျαα
္၊ αံံαα္α
ာ α‘ျαα
္ α
ားေα့αွိαဲ့ ေαာα္ႏွံ-ေျαာα္း-ေျαာα္းαူးαြα္
α‘α
ာα်ား၊ ေαါα္αံုα၊ α်ံဳαွံဳα၊ ေαါα္αြဲ၊ αα္ေαြျαα
္ αα္။
Folic acid αာ Spina bifida αဲα Anencephaly ေαα ေαြးαာ αါ α₯ီးေႏွာα္-α‘ာαံုေαΎαာေαာαါေαြ αို αာαြα္ႏိုα္ αါေαးαα္။
ေαာα္ αα်ိဳးα αီαာαα္ αီ-αα αဲαဲ့ေαြးα‘ားαဲေαာαါ αါ။ αေαα αို 7 mcg
αိုα‘α္ αါαα္။ αဲေααα္ Injection Vitamin 12 αိုးေαးααα္။ α်ားေαာ α‘ားျαα့္
αိုးေαးα αα္းေαာα္ ျαα
္αα္။ αာαα္αα္ αိုးေαးααွာ αဲαွိαα္။ B-12 αာ ေαြး
α‘αြα္ αာαα α‘ာαံုေαΎαာ α‘αြα္αα္း α‘αံုးαα္αα္။
αီαာαα္ αီ αα α်ား αဲ့ α‘α
ားα‘α
ာေαြ αေαာ့ ααု၊ α‘αဲ၊ ေαာα္ႏွံα်ား
(ααα္α
ာ α‘ျαα
္α
ားαဲ့ α‘α
ာေαြ)၊ αါး၊ α‘αဲαား၊ (ေαာαα္) αိα္α်α₯္၊ ႏြားႏိုα၊
α₯၊ αΎαα္αားαိုα ျαα
္αα္။
ααာαα္ေαါα္α
ေαြ αို αါαα့္ေαြ α αα္ေαး ααို αူαာေαြ α ααာαα္αို
αα္ေαးαာαဲ αွိαα္ ။ ေαးαိုးαဲ့ α‘αါ αီαာαα္ αီ α‘ုα္α
ုαို αိုးαα္ αာαα္။
αီ αα αို αိုးαα္ ααာαူး။
αα်ိဳααူαာ α ေαး αိုးαာ ααာ αွ αီ ααာαα္ αα္ေαာα္းαα္ αိုα
αα္αွα္ααို၊ αα်ိဳααΎα ေαး α αာαဲ ααာαူး၊ α
ြα္းαံုαααူးαိုα
ေျαာαူαဲαွိαα္။ αါ့ေαΎαာα့္ (α်ီαီ)ေαာα္းα်α္ αα္ αူαာ့ α‘αာ αိαိုααိုαα္။
αူαေαာα္ αွာ α‘α
α₯္ α‘ျαဲ ေαြးαီα₯ α
ုα
ုေαါα္း ααα
αြီαီαα္ αွိေααα္။
α
αၠα္ααိုα္း ေαြးαီα₯ α‘αα
္ေαါα္း ααα
αီαီαα္ αို αိုးαြα္းျαα္αီ α
αုα္ေαးေααါαα္။
Bone marrow (αိုးαြα္းျαα္αီ) αေαာα္းαူေαြαွာ Aplastic anemia αဲα
αα္αာႏွα့္ αူαဲ့ Leukemia (αူαီးαီးαား) ေαြးα‘ားαα္းေαာαါ ျαα
္ႏိုα္αါαα္။
Aplastic anemia αိုαα္ ေαြးαြα္းေαးααα္။ bone marrow transplant ေαα
αိုးαြα္းျαα္αီ α‘α
ားαိုးေαးααα္။
αိုးαါးαဲ့ ေαြးα‘ားαα္းေαာαါေαြျαα
္ αိုα ααၳဳေαြ၊ αုα္αွα္ေαြ αွာ αာα္αိုα္αို αီေαာαါαွိαα္ αုα္ျαီး ေα αိုα္းαα္αα္ ααုα္αား။
α‘α်ိဳαေαးαါးေαြေαΎαာα့္ျαα
္ ααဲ့ Hemolytic anemia αိုαα္ ေαးေα
αဲ့ေαးαါးေαြ αို αα္းα
α
္ျαီး αα္αα့္ αα္ αα္αα
္ααα္။ (α
αီαြိဳα္) ေαး
αိုα်α္αိုαါαα္။ Spleen (ေααံုး) αုα္α်α္ αုα္ေαး ααα္။
Autoimmune disorders ေαα αိုα့္αိုα္ αို α်α္α
ီးေα
αဲ့ αံႏိုα္αα္
α
αα
္ေαΎαာα့္ ျαα
္ααာ αိုαα္ Immune-suppressing medications ေαးေαြ
ေαးααα္။
Sickle cell anemia, Thalassemia, Diamond Blackfan anemia, Fanconi
anemia αိုααေαာ့ α်ိဳးαိုα္ αိုးαိုα္ ျαα
္αα္။ Sickle cell anemia αူαာ
α‘αြα္ ေα‘ာα္α
ီα်α္ေαးαိုα αိုႏိုα္αα္။
α‘ိα္ေαါα္ αဲα αါးေαာα္ααို αျαα
္ေα‘ာα္ ေαြးα‘ားαα္း αာαာ ေαြးαα္း-ေαြးαြα္ α်ားေα αိုαျαα
္αα္ α‘ေαΎαာα္းαα္း αိုαα္း αုαေαးααါαα္။
αိα္ေαါα္း αေαြးαို αာ၊ αာαီαα္း α်ားαာ၊ αြားαံုး-ႏွာေαါα္းα ေαြးαို
αာေαြေျαာαာαါ။ α‘α
ာαα္း αေα ααိααာ ေαြးαိုαα္ α်ားျαီး၊ αα္ေαြ၊ αေαြαΎαာ
αွ ေαြးα‘ား α‘αြα္ αα္းေα αာα်ိဳး ျαα
္αα္αα္။ αα္းαြားαဲ့ α‘αဲαါαဲ့ ေαြးαို
α်α္α
ိαဲα αျαα္ႏိုα္ αိုα αα္းα
α
္αွ ေαြαႏိုα္αα္။ αွα္α်ားေαΎαာα့္
ေαြးα‘ားαα္း αူေαြ ααဲαေαာαွိαα္။
ေαြးα‘ားαα္းေαာαါေαΎαာα့္ ေαာα္αα္ αြဲေαာαါေαြ ျαα
္αာႏိုα္αα္။ α‘ားα‘α္
αုα္αα္း ေαာαα္း αြα္αα္၊ ႏွαံုးα αိုျαီး αုα္α αိုα Arrhythmia
ႏွαံုးαုα္ ααွα္ေαာαါ ျαα
္αာႏိုα္αα္။ congestive heart failure ႏွαံုး
α‘αြα္αΎαီး αာႏိုα္αα္။ ေαြးαိα‘ား α်ျαီး α‘αα္αံုးαြားႏိုα္αα္။
Anemia ေαြးα‘ားαဲ αာαဲα Blood Pressure (ααα္αွာ) αဲαာ ααူαာ αို
αြဲαိαားေα
α်α္αα္။ αု α်α္α်α္းαΎαီး ေαြးαုိ-ေαြးαα္း αူαို ေαြးαိ
α‘ားေαααဲ့ (ααα္αွာ) αိုα္းαα္ေαာ့ αဲေααာ αို ေαြα ααα္။ αα္αΎαာαΎαာ
ေαြးα‘ား αဲေααူαို (ααα္αွာ) αိုα္းαα္ αံုαွα္ျαα
္ေααα္။
αါ့ေαΎαာα့္ BP ေαာα္းေααဲ့ ေαြးα‘ားαဲေαႏိုα္αα္။ αာ့αိုααဲ αိုေαာ့
ေαြးαိα‘ား αိုαာ ေαြးαု αα္ αဲα αိုα္αာ။ αူαိုα္း ေαြး αုαα္ α
αီαာ
α‘ျαဲαွိေααာ။ αα္αွα္ ေαြးα‘ားαဲ αူေαြαဲ α
αီαာေααဲ့ ေαြးα α်ဲေααိုα
ေαေαာαား αဲ့ေαးαိုα၊ α‘αα္αိုα αို α‘ာαိαα္αဲေαααα္။
αါ့ေαΎαာα့္ αာααွα္αΎαာ ေαြးα‘ားαဲေααူ αို ေαြး ααြα္းαဲ၊ αျαား D5, NS,
DNS, RL αြα္းေαးေαြ αြα္းေαး αာ α‘ေαΎαာα္း ααူးαူး။ αီးαိုαြားαာαဲ αွိαα္။
Blood Transfusion ေαြးαြα္း αုαျαα္းαာ α‘ေαးေαααဲα αိုးαါး αဲ့
ေαြးα‘ားαα္းေαာαါေαြ α‘αြα္ α‘αα္αို αα္ႏိုα္αα္။ ေαြးαီα₯ αိုαာ αα္ αα-ααα
αာ α‘αα္αွα္ျαီး α‘αα
္ αα္αα္ ျαα
္ေα αΎα αာ။ αါ့ေαΎαာα့္ ေαြးαွဴαွα္ αα₯ီးαာ
αα္ ααα αါαွ ααုα္ α αααါ (ေαြးαွဴαα္α αα္αံ αα္) α
ိα္α် αα္α်
αွဴႏိုα္αါαα္။
ေαြးα‘ားαα္းေαာαါ αို ααာေαာ့ ေαးႏိုα္ αါαဲα၊ (αျαဴα်ီ) αူαာေαြα
α‘ာαာααဲ α
ံုေα‘ာα္ αα
ားႏိုα္ ၊ ေαးαဲ α‘ျαα္α ααα္ႏိုα္αΎααါ။ ေαးαα္း αေααဲ
ααါ αာαွ α αα္α
ာ αေα α
αα္ α
ာαα္ αို αေαးႏိုα္αါ။
α
ားႏိုα္-ေαာα္ႏိုα္-αα္ႏိုα္αဲ့ αααို ျαα္ျαα္αΎαီး ေαာα္αΎααါေα
။
Dr Tint Swe
From… LY’s HealthCare Collection
αူαုိα္α
ေႏွာα္းαုိα္းαြα္ ααာα ေαးေαΎαာα့္ ျαα္αာႏုိα္αံ ေαα α‘ႏွံα
αူေααုံးαႈα်ား ျαα
္ေααေααα္ α‘αိ ααာαေαးαα္ αုိα္ေαααΏαီး ေျααΏαိဳျαα္း၊
ေααα္ႏွာေαာα္း αုိα္αα္ျαα္းႏွα့္ေααာ αြα္၍ αုိးααီး αα့္ α‘ႏၲαာα္α်ား
αα္αုိα္ αα္αုိα္ေα αေαာေαΎαာα့္ ေαာα္ျαα္ ေααα့္ αာαီα₯αုαုိ
ေαြαααံဳေαααΏαီျαα
္ေαΎαာα္း ေαါα္αာ αြα္းαြα္ αေျαာαα္။
