ေရေဖြးေနသည့္ ပဲခူးၿမိဳ႕ျပင္ ကားလမ္းနံေဘးရွိ လယ္ကြင္းမ်ားကုိ ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ−ေအာင္သစ္လြင္)
ၾသဂုတ္လ ပထမလပတ္ႏွင့္ ဒုတိယလပတ္ကာလမ်ားတြင္ ေဒသအႏွံ႔ မုိးသည္းထန္စြာ
ရြာသြန္း၍ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီးအခ်ိဳ႕၌ ေရေဘးအႏၲရာယ္ ဆုိးရြားစြာ
ရင္ဆုိင္ေနရျခင္းေၾကာင့္ စပါးခင္းမ်ား ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးသြားျခင္းက
စားနပ္ရိကၡာအတြက္ စိတ္ပူစရာျဖစ္သည္။
‘‘အခုျပႆနာက လယ္သမားေတြရဲ႕ ဆံုး႐ံႈးမႈတင္ မဟုတ္ဘူး။ ေဒသတစ္ခုလံုးရဲ႕ စားနပ္ရိကၡာ ျပႆနာအတြက္ပါ အေရးႀကီးေနတယ္။ ေရက ပံုမွန္အတုိင္းဆုိ လယ္ထဲမွာပဲ ရွိေနဦးမွာ။ စပါးက ဆယ္ရက္ေလာက္ဆို မရႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ အစိုးရပုိင္းက လယ္သမားေတြကို ဘယ္လုိကူညီမလဲဆုိတာပဲ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ပါ’’ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာထြန္းဝင္းက ေျပာသည္။
ဓာတ္ပုံ- ေအာင္သစ္လြင္
ျမန္မာႏုိင္ငံ ေအာက္ပုိင္းေဒသအမ်ားစု၌ ေရေဘးအႏၲရာယ္ အဆုိးရြားဆံုး ရင္ဆုိင္ေနရကာ မုိးကလည္း ဆက္လက္အားေကာင္းေနၿပီး ယင္းေဒသမ်ားတြင္ ေနရာကြက္၍ မုိးႀကီးႏုိင္သည္ဟု ဆုိထားျပန္သျဖင့္ ေဒသခံမ်ား ေသာကေ၀လ်က္ရိွသည္။
မိုးေလဝသပညာရွင္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္က တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီး၊ မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ေနရာကြက္ၿပီး မုိးႀကီးႏုိင္သည့္ အႏၲရာယ္ရွိေနေသးၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ခ်င္းအလိုက္တြင္ ပုသိမ္၊ မအူပင္၊ ပဲခူးႏွင့္ မဂၤလာဒံု၊ တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီးရွိ ၿမိတ္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္းရွိ ေျမနိမ့္ပိုင္းမ်ားႏွင့္ လယ္ကြင္းမ်ားတြင္ ေရႀကီးႏုိင္မႈ အလားအလာမ်ား ဆက္လက္ျမင့္မားေနေၾကာင္း သတိေပးထားသည္။
ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားမႈအပိုင္း လုိအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ေရေဘးေၾကာင့္ လူေသဆံုးသည္အထိ သဘာ၀ေဘးရင္ဆုိင္ေနရစဥ္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ႐ံုးက ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရဌာနမ်ား ၾသဂုတ္ ၁၀ ရက္မတုိင္မီ သဘာ၀ေဘးကာကြယ္ေရးအတြက္ ပရိတ္ရြတ္ရန္ ၫႊန္ၾကားစာထုတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူတို႔၏ ထိတ္လန္႔မႈမွာ စိုးရိမ္ေရမွတ္အထက္သုိ႔ ေရာက္ရိွသြားခဲ့သည္။
တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ကုိးခုတြင္ ေရေဘး သိသိသာသာ ခံစားခဲ့ရၿပီး တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ ေရေဘးသင့္သူ ငါးေသာင္းရွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ခိုလႈံခဲ့ရကာ ယခုအခါ မိုးအနည္းငယ္ေလ်ာ့သြားေသာေၾကာင့္ ေနအိမ္မ်ားတြင္ ျပန္လည္ေနထုိင္သူမ်ားလည္း ရိွေနေၾကာင္း လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဦးစီးဌာနမွ သတင္းရရိွသည္။
‘‘ငါးရက္ေလာက္ ေရျမဳပ္သြားၿပီး ျပန္က်တဲ့အခ်ိန္မွာ ေရတြင္းေတြထဲမွာ အမိႈက္ေတြနဲ႔ နံေစာ္က်န္ခဲ့တာ။ ဘယ္လုိမွ သံုးလုိ႔မရဘူး။ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ ေရသန္႔နဲ႔ အိမ္သံုးေဆး လိုေနတယ္။ အစိုးရကယ္ဆယ္ေရး လာေပမယ့္ အဆင္မေျပေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ၿမိဳ႕မွာ ရြာေျခာက္ရြာ ေရျမဳပ္တာေလ။ ကေလးေတြနဲ႔ လူႀကီးေတြအတြက္ အဓိက အကူအညီလုိေနပါတယ္’’ဟု သထံုၿမိဳ႕ က်ိဳက္ေကာ္ေက်းရြာမွ ေဒသခံ ကုိႏုိင္လင္းကေျပာသည္။
ပဲခူးျမစ္ေရသည္ ၃၅ ႏွစ္တာကာလအတြင္း စိုးရိမ္ေရမွတ္အထက္ စတုတၳအဆင့္ အျမင့္ဆံုးသို႔ ေရာက္ရိွခဲ့ၿပီး ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ၿမိဳ႕နယ္အမ်ားစုတြင္ တာက်ဳိးျခင္း၊ တံတားက်ိဳးျခင္းႏွင့္ လူေသဆံုးျခင္းတုိ႔ ရင္ဆုိင္ရသည္အထိ ဆုိးရြားခဲ့သည္။ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ လယ္စိုက္ဧက ငါးေသာင္းေက်ာ္ ေရလႊမ္းခဲ့ၿပီး လူဦးေရ ၁၅,၀၀၀ နီးပါး ကာကြယ္ေရးစခန္း၌ ခုိလႈံခဲ့ရသည္။ ေခ်ာင္းေရထဲ ေမ်ာပါျခင္းႏွင့္ ေရေဘးအတြင္း ဓာတ္လုိက္ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံေလးဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။
‘‘အခုလယ္ေတြ ျမဳပ္ေနတာ ျမင္မေကာင္းဘူး။ ဒီအတုိင္း ဆက္ျမဳပ္ေနရင္ ျပန္ေကာင္းမယ္ မထင္ေတာ့ဘူး။ မုိးကလည္း ရြာေနတုန္း။ အိမ္ကလည္း ေရျမဳပ္ေနတာ။ ျပန္ေနခ်င္ေပမယ့္ ေနလုိ႔မရေသးဘူး။ အျပင္ကယ္ဆယ္ေရးသမားေတြကုိေတာ့ ေမွ်ာ္ေနၾကတုန္းဗ်ာ’’ဟု ပဲခူးၿမိဳ႕ ေက်ာက္ႀကီးစုရပ္ကြက္မွ ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးတြင္ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ပတ္၀န္းက်င္၌ အဆုိးရြာဆံုး ေရေဘးရင္ဆုိင္ခဲ့ရၿပီး လူေသဆံုးမႈမရိွခဲ့ေသာ္လည္း လယ္ေျမဧက ငါးေသာင္းေက်ာ္ ေရလႊမ္းခဲ့သည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ က်ိဳက္ထုိႏွင့္ သထံုၿမိဳ႕တုိ႔တြင္ ေရေဘးေၾကာင့္ ေဒသခံေလးဦး ေသဆံုးခဲ့ရကာ ေဒသတြင္းရိွ စာသင္ေက်ာင္းအခ်ိဳ႕ ေခတၱပိတ္ခဲ့ရသည္။ စစ္တမ္းေကာက္ယူေနဆဲျဖစ္သည့္ ဧကေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာ လယ္စုိက္ခင္းမ်ားလည္း ေရျမဳပ္ေနေၾကာင္း ေနျပည္ေတာ္ စုိက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနမွ သတင္းရရိွသည္။
‘‘ပံုမွန္အတုိင္းဆို ေရျပန္က်ဖုိ႔ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ လိုေသးတယ္။ ဘာမွရစရာမရွိေတာ့ဘူး။ ေနာက္ထပ္ မ်ိဳးစပါးထပ္သြင္းဖုိ႔ပဲ ျပင္ရေတာ့မယ္။ ႏွစ္တုိင္းလိုလုိ ရင္ဆုိင္ေနရတာ အစိုးရပိုင္းက တစ္ခုခု အေျဖရွာေပးသင့္ပါတယ္။ ဘာေတြဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ပဲ ရင္ဆုိင္ရတာ။ အခု လယ္ေတြေရျမဳပ္ေတာ့ စီးပြားေရးအျပင္ အိမ္သားေတြရဲ႕က်န္းမာေရးပါ စုိးရိမ္ေနရၿပီ’’ဟု လယ္ဧက ၂၀ ေရျမဳပ္ခဲ့သူ သနပ္ပင္ၿမိဳ႕မွ ကိုဖိုးဝက ေျပာသည္။
ပဲခူးေရေဘးၿပီးေနာက္ မြန္ျပည္နယ္ေရေဘးမွာ အဆုိးရြားဆံုးရင္ဆုိင္ရျခင္းျဖစ္ၿပီး ေရျမဳပ္ရာေက်းရြာမ်ားတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေဆး၀ါးအကူအညီမ်ား အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ ေရေဘးသင့္ရာသို႔ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လာေရာက္ၾကည့္႐ႈစဥ္ ေသာက္ေရသန္႔ဘူးမ်ားကုိ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားမ်ားက ေ၀ေပးခဲ့ေသာ္လည္း လူတုိင္းမရခဲ့ေၾကာင္း သထံုၿမိဳ႕ေဒသခံ ကိုထြန္းႏုိင္ကေျပာသည္။
‘‘ရြာေျခာက္ရြာ ေရျမဳပ္တာ။ ေက်ာင္းသားေတြဆုိရင္ လြယ္အိတ္ေတြပါ ေမ်ာသြားတာ။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခရီးစဥ္လည္းၿပီးေရာ ဘာမွမလာေတာ့ဘူး။ အဓိကက ေရသန္႔နဲ႔ ေဆး၀ါး လိုေနပါတယ္’’ဟု ေျပာသည္။
‘‘ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြဘက္က လယ္သမားေတြကို ကူညီေပးဖုိ႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ နီးစပ္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး မ်ိဳးစပါးအတြက္ အကူအညီေတာင္းႏုိင္ပါတယ္။ ဌာနက တာဝန္ရွိသူေတြလည္း နယ္ေတြကိုဆင္းၿပီး ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးေနပါတယ္။ ပ်က္စီးတာေတြကိုလည္း အျမန္ဆံုးျပန္စိုက္ႏုိင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ’’ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသနဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာရဲတင္ထြန္းက ေျပာသည္။
သံဃာေတာ္ ကုိးပါး (သို႔မဟုတ္) ၁၀၅ ပါးျဖင့္ ၾသဂုတ္ ၁၀ ရက္ မတုိင္ခင္ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ရန္ ၫႊန္ၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ခ႐ုိင္အဆင့္ အစိုးရ႐ံုးမ်ား အားလံုးနီးပါး ၾသဂုတ္ ၈ ရက္ႏွင့္ ၉ ရက္မ်ားတြင္ ပရိတ္တရားေတာ္ ရြတ္ဖတ္ခဲ့သည္။ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းမ်ား ထင္သာျမင္သာရိွေအာင္ ျပင္ဆင္မႈမလုပ္ဘဲ ပရိတ္ရြတ္ရန္ ၫႊန္ၾကားခဲ့သည့္အေပၚ ေ၀ဖန္မႈမ်ားရိွခဲ့သည္။
ဇူလုိင္လလယ္ခန္႔က ရွမ္းျပည္နယ္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေျမၿပိဳမႈေၾကာင့္ လူခုနစ္ဦး တစ္ၿပိဳင္နက္ ေသဆံုးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ မူဆယ္ႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ေတာင္ၿပိဳမႈႏွင့္ ေတာင္က်ေရေၾကာင့္ ႀကိဳးတံတားတစ္စင္း ျပတ္က်ၿပီး လူငါးဦးေသဆံုးခဲ့ၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခု၌ လူငါးဦး ေျမပိေသဆံုးခဲ့ျပန္သည္။ ယင္းအခ်ိန္အထိ အစိုးရက သဘာဝေဘးအတြက္ သတင္းထုတ္ျပန္ သတိေပးမႈမရွိခဲ့ေသးဘဲ သဘာဝေဘးေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဦးေရမွာ ယခုေနာက္ဆံုး ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ေရေဘးတြင္ ေသဆံုးသူမ်ား အပါအဝင္ ၂၄ ဦးခန္႔ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။ သိန္းႏွင့္ခ်ီေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးလယ္ဧကမ်ား ေရျမဳပ္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားတြင္လည္း လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
‘‘စိုက္ထားတဲ့ လယ္ဧက တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္မွာ ငါးေသာင္းေက်ာ္ ေရျမဳပ္ေနတယ္။ တစ္ပတ္ေလာက္ၾကာၿပီဆုိေတာ့ ဒီေဒသရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ဆုိရင္ အေတာ္ေလးထိခုိက္ႏုိင္ပါတယ္။ ႏွစ္ပတ္ေလာက္သာ ေရထဲမွာ ျမဳပ္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပ်က္စီးမွာ ေသခ်ာသေလာက္ပဲ’’ဟု သနပ္ပင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္ဦးက ေျပာသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ ပထမဆံုးရင္ဆုိင္ရေသာ ေရေဘးအလြန္ ေနာင္ရင္ဆုိင္ရႏုိင္သည့္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ားတြင္ အစုိးရသစ္လက္ထက္ ပထမဆံုးဖြဲ႕စည္းလုိက္သည့္ ဒုသမၼတဦးေဆာင္ေသာ အမ်ိဳးသားသဘာဝေဘး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီႏွင့္ ျပည္သူလူထု ပူးေပါင္း၍ ရင္ဆုိင္တံု႔ျပန္ႏုိင္ေရးမွာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ။
7days
‘‘အခုျပႆနာက လယ္သမားေတြရဲ႕ ဆံုး႐ံႈးမႈတင္ မဟုတ္ဘူး။ ေဒသတစ္ခုလံုးရဲ႕ စားနပ္ရိကၡာ ျပႆနာအတြက္ပါ အေရးႀကီးေနတယ္။ ေရက ပံုမွန္အတုိင္းဆုိ လယ္ထဲမွာပဲ ရွိေနဦးမွာ။ စပါးက ဆယ္ရက္ေလာက္ဆို မရႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ အစိုးရပုိင္းက လယ္သမားေတြကို ဘယ္လုိကူညီမလဲဆုိတာပဲ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ပါ’’ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာထြန္းဝင္းက ေျပာသည္။
ဓာတ္ပုံ- ေအာင္သစ္လြင္
ျမန္မာႏုိင္ငံ ေအာက္ပုိင္းေဒသအမ်ားစု၌ ေရေဘးအႏၲရာယ္ အဆုိးရြားဆံုး ရင္ဆုိင္ေနရကာ မုိးကလည္း ဆက္လက္အားေကာင္းေနၿပီး ယင္းေဒသမ်ားတြင္ ေနရာကြက္၍ မုိးႀကီးႏုိင္သည္ဟု ဆုိထားျပန္သျဖင့္ ေဒသခံမ်ား ေသာကေ၀လ်က္ရိွသည္။
မိုးေလဝသပညာရွင္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္က တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီး၊ မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ေနရာကြက္ၿပီး မုိးႀကီးႏုိင္သည့္ အႏၲရာယ္ရွိေနေသးၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ခ်င္းအလိုက္တြင္ ပုသိမ္၊ မအူပင္၊ ပဲခူးႏွင့္ မဂၤလာဒံု၊ တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီးရွိ ၿမိတ္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္းရွိ ေျမနိမ့္ပိုင္းမ်ားႏွင့္ လယ္ကြင္းမ်ားတြင္ ေရႀကီးႏုိင္မႈ အလားအလာမ်ား ဆက္လက္ျမင့္မားေနေၾကာင္း သတိေပးထားသည္။
ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားမႈအပိုင္း လုိအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ေရေဘးေၾကာင့္ လူေသဆံုးသည္အထိ သဘာ၀ေဘးရင္ဆုိင္ေနရစဥ္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ႐ံုးက ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရဌာနမ်ား ၾသဂုတ္ ၁၀ ရက္မတုိင္မီ သဘာ၀ေဘးကာကြယ္ေရးအတြက္ ပရိတ္ရြတ္ရန္ ၫႊန္ၾကားစာထုတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူတို႔၏ ထိတ္လန္႔မႈမွာ စိုးရိမ္ေရမွတ္အထက္သုိ႔ ေရာက္ရိွသြားခဲ့သည္။
တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ကုိးခုတြင္ ေရေဘး သိသိသာသာ ခံစားခဲ့ရၿပီး တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ ေရေဘးသင့္သူ ငါးေသာင္းရွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ခိုလႈံခဲ့ရကာ ယခုအခါ မိုးအနည္းငယ္ေလ်ာ့သြားေသာေၾကာင့္ ေနအိမ္မ်ားတြင္ ျပန္လည္ေနထုိင္သူမ်ားလည္း ရိွေနေၾကာင္း လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဦးစီးဌာနမွ သတင္းရရိွသည္။
‘‘ငါးရက္ေလာက္ ေရျမဳပ္သြားၿပီး ျပန္က်တဲ့အခ်ိန္မွာ ေရတြင္းေတြထဲမွာ အမိႈက္ေတြနဲ႔ နံေစာ္က်န္ခဲ့တာ။ ဘယ္လုိမွ သံုးလုိ႔မရဘူး။ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ ေရသန္႔နဲ႔ အိမ္သံုးေဆး လိုေနတယ္။ အစိုးရကယ္ဆယ္ေရး လာေပမယ့္ အဆင္မေျပေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ၿမိဳ႕မွာ ရြာေျခာက္ရြာ ေရျမဳပ္တာေလ။ ကေလးေတြနဲ႔ လူႀကီးေတြအတြက္ အဓိက အကူအညီလုိေနပါတယ္’’ဟု သထံုၿမိဳ႕ က်ိဳက္ေကာ္ေက်းရြာမွ ေဒသခံ ကုိႏုိင္လင္းကေျပာသည္။
ပဲခူးျမစ္ေရသည္ ၃၅ ႏွစ္တာကာလအတြင္း စိုးရိမ္ေရမွတ္အထက္ စတုတၳအဆင့္ အျမင့္ဆံုးသို႔ ေရာက္ရိွခဲ့ၿပီး ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ၿမိဳ႕နယ္အမ်ားစုတြင္ တာက်ဳိးျခင္း၊ တံတားက်ိဳးျခင္းႏွင့္ လူေသဆံုးျခင္းတုိ႔ ရင္ဆုိင္ရသည္အထိ ဆုိးရြားခဲ့သည္။ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ လယ္စိုက္ဧက ငါးေသာင္းေက်ာ္ ေရလႊမ္းခဲ့ၿပီး လူဦးေရ ၁၅,၀၀၀ နီးပါး ကာကြယ္ေရးစခန္း၌ ခုိလႈံခဲ့ရသည္။ ေခ်ာင္းေရထဲ ေမ်ာပါျခင္းႏွင့္ ေရေဘးအတြင္း ဓာတ္လုိက္ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံေလးဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။
‘‘အခုလယ္ေတြ ျမဳပ္ေနတာ ျမင္မေကာင္းဘူး။ ဒီအတုိင္း ဆက္ျမဳပ္ေနရင္ ျပန္ေကာင္းမယ္ မထင္ေတာ့ဘူး။ မုိးကလည္း ရြာေနတုန္း။ အိမ္ကလည္း ေရျမဳပ္ေနတာ။ ျပန္ေနခ်င္ေပမယ့္ ေနလုိ႔မရေသးဘူး။ အျပင္ကယ္ဆယ္ေရးသမားေတြကုိေတာ့ ေမွ်ာ္ေနၾကတုန္းဗ်ာ’’ဟု ပဲခူးၿမိဳ႕ ေက်ာက္ႀကီးစုရပ္ကြက္မွ ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးတြင္ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ပတ္၀န္းက်င္၌ အဆုိးရြာဆံုး ေရေဘးရင္ဆုိင္ခဲ့ရၿပီး လူေသဆံုးမႈမရိွခဲ့ေသာ္လည္း လယ္ေျမဧက ငါးေသာင္းေက်ာ္ ေရလႊမ္းခဲ့သည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ က်ိဳက္ထုိႏွင့္ သထံုၿမိဳ႕တုိ႔တြင္ ေရေဘးေၾကာင့္ ေဒသခံေလးဦး ေသဆံုးခဲ့ရကာ ေဒသတြင္းရိွ စာသင္ေက်ာင္းအခ်ိဳ႕ ေခတၱပိတ္ခဲ့ရသည္။ စစ္တမ္းေကာက္ယူေနဆဲျဖစ္သည့္ ဧကေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာ လယ္စုိက္ခင္းမ်ားလည္း ေရျမဳပ္ေနေၾကာင္း ေနျပည္ေတာ္ စုိက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနမွ သတင္းရရိွသည္။
‘‘ပံုမွန္အတုိင္းဆို ေရျပန္က်ဖုိ႔ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ လိုေသးတယ္။ ဘာမွရစရာမရွိေတာ့ဘူး။ ေနာက္ထပ္ မ်ိဳးစပါးထပ္သြင္းဖုိ႔ပဲ ျပင္ရေတာ့မယ္။ ႏွစ္တုိင္းလိုလုိ ရင္ဆုိင္ေနရတာ အစိုးရပိုင္းက တစ္ခုခု အေျဖရွာေပးသင့္ပါတယ္။ ဘာေတြဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ပဲ ရင္ဆုိင္ရတာ။ အခု လယ္ေတြေရျမဳပ္ေတာ့ စီးပြားေရးအျပင္ အိမ္သားေတြရဲ႕က်န္းမာေရးပါ စုိးရိမ္ေနရၿပီ’’ဟု လယ္ဧက ၂၀ ေရျမဳပ္ခဲ့သူ သနပ္ပင္ၿမိဳ႕မွ ကိုဖိုးဝက ေျပာသည္။
ပဲခူးေရေဘးၿပီးေနာက္ မြန္ျပည္နယ္ေရေဘးမွာ အဆုိးရြားဆံုးရင္ဆုိင္ရျခင္းျဖစ္ၿပီး ေရျမဳပ္ရာေက်းရြာမ်ားတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေဆး၀ါးအကူအညီမ်ား အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ ေရေဘးသင့္ရာသို႔ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လာေရာက္ၾကည့္႐ႈစဥ္ ေသာက္ေရသန္႔ဘူးမ်ားကုိ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားမ်ားက ေ၀ေပးခဲ့ေသာ္လည္း လူတုိင္းမရခဲ့ေၾကာင္း သထံုၿမိဳ႕ေဒသခံ ကိုထြန္းႏုိင္ကေျပာသည္။
‘‘ရြာေျခာက္ရြာ ေရျမဳပ္တာ။ ေက်ာင္းသားေတြဆုိရင္ လြယ္အိတ္ေတြပါ ေမ်ာသြားတာ။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခရီးစဥ္လည္းၿပီးေရာ ဘာမွမလာေတာ့ဘူး။ အဓိကက ေရသန္႔နဲ႔ ေဆး၀ါး လိုေနပါတယ္’’ဟု ေျပာသည္။
‘‘ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြဘက္က လယ္သမားေတြကို ကူညီေပးဖုိ႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ နီးစပ္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး မ်ိဳးစပါးအတြက္ အကူအညီေတာင္းႏုိင္ပါတယ္။ ဌာနက တာဝန္ရွိသူေတြလည္း နယ္ေတြကိုဆင္းၿပီး ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးေနပါတယ္။ ပ်က္စီးတာေတြကိုလည္း အျမန္ဆံုးျပန္စိုက္ႏုိင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ’’ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသနဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာရဲတင္ထြန္းက ေျပာသည္။
သံဃာေတာ္ ကုိးပါး (သို႔မဟုတ္) ၁၀၅ ပါးျဖင့္ ၾသဂုတ္ ၁၀ ရက္ မတုိင္ခင္ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ရန္ ၫႊန္ၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ခ႐ုိင္အဆင့္ အစိုးရ႐ံုးမ်ား အားလံုးနီးပါး ၾသဂုတ္ ၈ ရက္ႏွင့္ ၉ ရက္မ်ားတြင္ ပရိတ္တရားေတာ္ ရြတ္ဖတ္ခဲ့သည္။ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းမ်ား ထင္သာျမင္သာရိွေအာင္ ျပင္ဆင္မႈမလုပ္ဘဲ ပရိတ္ရြတ္ရန္ ၫႊန္ၾကားခဲ့သည့္အေပၚ ေ၀ဖန္မႈမ်ားရိွခဲ့သည္။
ဇူလုိင္လလယ္ခန္႔က ရွမ္းျပည္နယ္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေျမၿပိဳမႈေၾကာင့္ လူခုနစ္ဦး တစ္ၿပိဳင္နက္ ေသဆံုးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ မူဆယ္ႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ေတာင္ၿပိဳမႈႏွင့္ ေတာင္က်ေရေၾကာင့္ ႀကိဳးတံတားတစ္စင္း ျပတ္က်ၿပီး လူငါးဦးေသဆံုးခဲ့ၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခု၌ လူငါးဦး ေျမပိေသဆံုးခဲ့ျပန္သည္။ ယင္းအခ်ိန္အထိ အစိုးရက သဘာဝေဘးအတြက္ သတင္းထုတ္ျပန္ သတိေပးမႈမရွိခဲ့ေသးဘဲ သဘာဝေဘးေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဦးေရမွာ ယခုေနာက္ဆံုး ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ေရေဘးတြင္ ေသဆံုးသူမ်ား အပါအဝင္ ၂၄ ဦးခန္႔ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။ သိန္းႏွင့္ခ်ီေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးလယ္ဧကမ်ား ေရျမဳပ္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားတြင္လည္း လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
‘‘စိုက္ထားတဲ့ လယ္ဧက တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္မွာ ငါးေသာင္းေက်ာ္ ေရျမဳပ္ေနတယ္။ တစ္ပတ္ေလာက္ၾကာၿပီဆုိေတာ့ ဒီေဒသရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ဆုိရင္ အေတာ္ေလးထိခုိက္ႏုိင္ပါတယ္။ ႏွစ္ပတ္ေလာက္သာ ေရထဲမွာ ျမဳပ္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပ်က္စီးမွာ ေသခ်ာသေလာက္ပဲ’’ဟု သနပ္ပင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္ဦးက ေျပာသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ ပထမဆံုးရင္ဆုိင္ရေသာ ေရေဘးအလြန္ ေနာင္ရင္ဆုိင္ရႏုိင္သည့္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ားတြင္ အစုိးရသစ္လက္ထက္ ပထမဆံုးဖြဲ႕စည္းလုိက္သည့္ ဒုသမၼတဦးေဆာင္ေသာ အမ်ိဳးသားသဘာဝေဘး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီႏွင့္ ျပည္သူလူထု ပူးေပါင္း၍ ရင္ဆုိင္တံု႔ျပန္ႏုိင္ေရးမွာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ။
7days
0 comments:
Post a Comment