ရန္ကုန္အတြက္ ေျခာက္အိပ္မက္

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တစ္ေနရာအား အေပၚစီးမွျမင္ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ−နစ္ကီ)

 

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၃ ရက္ ညေနက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ကို ဗဟုိျပဳၿပီး လႈပ္ခတ္လိုက္သည့္ ငလ်င္ေၾကာင့္ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္ေန လူဦးေရ ၈ သန္းေက်ာ္အတြက္ စိတ္ပူပင္စရာ၊ ေတြးေတာစရာမ်ားျဖင့္ ႀကဳံေတြ႕လိုက္ရသည္။ ထုိငလ်င္သည္ ရစ္ခ်္တာစေကး ၄ အဆင့္ျဖင့္ အင္အားအနည္းငယ္သာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္ကုိ လႈပ္ႏႈိးေပးလုိက္ၿပီျဖစ္သည္။
ငလ်င္၏အရွိန္ေၾကာင့္ သဃၤန္းကြၽန္းၿမိဳ႕နယ္ စံျပ ၅ လမ္းမွ သက္တမ္းႏုတုိက္ႏွစ္လုံး တိမ္းေဆာင္းသြားျခင္းက ျပည္သူလုံၿခဳံမႈဘ၀အတြက္ တာ၀န္ယူမႈနည္းပါးခဲ့သည့္ စစ္အစိုးရႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြားဦးစားေပးခဲ့သည့္ ကုိယ္က်ဳိးရွာသူ ကန္ထ႐ိုက္တုိ႔ စားက်က္ျဖစ္ခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕ေနလူထုအတြက္ ပိုမိုတုန္လႈပ္သြားခဲ့ရသည္။
ရန္ကုန္သည္ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္က လႈပ္ခဲ့သည့္ ပဲခူးငလ်င္ကိုသာ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ အဖ်ားခတ္ခံခဲ့ရၿပီး ယခုတစ္ႀကိမ္သည္ အင္အားနည္းသည္ဆုိေစဦး ကစဥ့္ကလ်ားၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္ကို ဗဟုိျပဳခဲ့ပါသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက ႏွစ္စဥ္အလုံးေရေထာင္ခ်ီ ခြင့္ျပဳေပးေနသည့္ ကန္ထ႐ုိက္တုိက္မ်ား၏ အေရအတြက္ တုိးပြားေနေသာ္လည္း ေျမငလ်င္လႈပ္ပါက မည္မွ်ခံႏိုင္ရည္ရွိသည္ကို ယေန႔အခ်ိန္အထိ အစုိးရပုိင္းမွေရာ ပညာရွင္မ်ားဘက္ကပါ ေထာက္ခံခ်က္မေပးႏုိင္ေသးေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သဃၤန္းကြၽန္းၿမိဳ႕နယ္ စံျပ ၅ လမ္းမွ သက္တမ္းႏုတုိက္ႏွစ္လုံး တိမ္းေစာင္းသြားျခင္းကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ကန္ထ႐ုိက္တုိက္ေန ၿမိဳ႕ေနလူထုက အစုိးရႏွင့္ ေဆာက္လုပ္သူမ်ားအေပၚ စုိးရိမ္တႀကီး ေမးခြန္းထုတ္လာၾကသည္။
‘‘အိပ္ေနတုန္း ငလ်င္လႈပ္ၿပီး တုိက္ၿပိဳမွာကုိ စုိးရိမ္မိတယ္’’ဟု ဒဂုံဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထုိင္သူ မေအးမုိ႔မုိ႔ဆန္းက သူမအတြက္ လုံၿခဳံစိတ္ခ်မႈမရွိသည့္ ကန္ထ႐ုိက္တုိက္တစ္လုံးတြင္ ေနရပုံကို စုိးရိမ္တႀကီးျဖင့္ ေျပာျပေနျခင္းျဖစ္သည္။
အုတ္႐ုိက္သံျဖင့္ နံရံကို႐ုိက္သြင္း႐ုံျဖင့္ အဂၤေတအခ်ပ္လိုက္ ကြာက်လာသည့္ အခန္းမ်ား၊ တည္ေဆာက္ထားသည္မွာ သက္တမ္းအနည္းငယ္သာ ရွိေသာ္လည္း မ်က္ႏွာၾကက္တြင္ သံေခ်ာင္းမ်ားေပၚေနသည့္ ကန္ထ႐ုိက္တုိက္ခန္းမ်ား ရန္ကုန္တြင္ အေျမာက္အျမားရွိေနၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အရည္အေသြးနိမ့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ ကန္ထ႐ုိက္တုိက္ခန္းမ်ားအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာေၾကာင္း ၿမိဳ႕ျပပညာရွင္ ဦး၀င္းျမင့္ကေျပာသည္။
ကုိလုိနီေခတ္က လူဦးေရသုံးေသာင္းေက်ာ္အတြက္ ရည္ရြယ္ခဲ့သည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ လက္ရွိေနရာအသစ္မ်ားကို ခ်ဲ႕ထြင္ၿပီး လူဦးေရရွစ္သန္းေက်ာ္ကို မႏုိင္၀န္ထမ္းထားရၿပီျဖစ္သည္။ လူဦးေရမ်ားလာသည္ႏွင့္အမွ် လူေနထုိင္ရန္ ကန္ထ႐ုိက္တုိက္ခန္း လုိအပ္ခ်က္က ႀကီးမားသည္ထက္ ႀကီးမားလာသျဖင့္ ေစ်းကြက္လိုအပ္ခ်က္အရ ရသည့္ေျမေနရာတြင္ ျဖစ္သလို တည္ေဆာက္ေနသည့္ ကန္ထ႐ုိက္တုိက္ခန္းမ်ားက ဒုနဲ႔ေဒးျဖစ္ေၾကာင္း ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္အုိးအိမ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဦးစီးဌာနမွ အၿငိမ္းစား အင္ဂ်င္နီယာမွဴးႀကီး ဦးထြန္းျမင့္ေဆြက ဆုိသည္။
‘‘လူေနဖို႔အခန္းက လုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထပ္ေဆာက္ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေနရာက အထပ္ျမင့္ေဆာက္ဖို႔သင့္ေတာ္တယ္၊ မေတာ္ဘူးဆုိတာ မစဥ္းစားေတာ့ဘူး။ အရည္အတြက္မ်ားမ်ားထြက္ဖုိ႔ ဦးစားေပးေနရတယ္’’ဟု အထက္ပါ အင္ဂ်င္နီယာမွဴးႀကီးက ဆုိသည္။
ေျမႀကီးေတြ႕တုိင္း ေျမတူးေဆာက္လုပ္၍မရဘဲ ေျမသား၏အရည္အေသြးကို Soil Test လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း၊ ယခင္က အဆုိပါစစ္ေဆးမႈမ်ဳိး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပုိင္းတြင္ အဆုိပါစစ္ေဆးမႈမ်ဳိးမ်ားပါ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ၿမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာတစ္ဦးကဆုိသည္။
အထပ္ျမင့္တည္ေဆာက္ပါက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက အတိအက်ျပ႒ာန္းထားသည့္ ငလ်င္ဒဏ္ ၈ ဒသမ ၅ ရစ္ခ်္တာစေကး ခံႏုိင္ရည္ရွိသည့္ အုတ္၊ သံေခ်ာင္း၊ ဘိလပ္ေျမ အစရွိသည့္ ေဆာက္လုပ္ေရးကုန္ၾကမ္းသုံး အခ်ဳိးအဆမွန္ကန္စြာ သုံးစြဲသည့္ ကန္ထ႐ုိက္တာအမ်ားစု ယေန႔အခ်ိန္တြင္ မရွိေတာ့ေၾကာင္း အထက္ပါၿမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာကေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီမွ သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ ေဆာက္လုပ္မည္ဆုိပါက ေဆာက္လုပ္မႈကုန္က်စရိတ္တြင္ သာမန္ကုန္က်စရိတ္ထက္ ႏွစ္ဆပုိမုိေၾကာင္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကေျပာသည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ ဖြံ႕ၿဖဳိးမႈအားအေကာင္းဆုံးႏုိင္ငံျဖစ္သည့္ စင္ကာပူႏုိင္ငံတြင္ အေဆာက္အအုံမတည္ေဆာက္မီ ေျမသားစမ္းသပ္ျခင္းမ်ား အပါအ၀င္ ပုိင္တုိင္႐ုိက္ကာ ယင္းပုိင္မ်ားေပၚတြင္ အေလးတုံးမ်ားဖိ၍ အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ၿပီး နစ္၀င္သြားမည့္ ပုိင္တုိင္ပမာဏကို ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္သည္။ ကြန္ကရစ္ရက္မတန္းမ်ားၾကား သံမဏိႀကဳိးဘိလပ္ေျမ၊ သံေခ်ာင္းမ်ားပါ ထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ၾကေၾကာင္း ျမျမင့္မုိရ္ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္က ေျပာျပသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ စင္ကာပူႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ အရည္အေသြးေရာ စစ္ေဆးမႈအပုိင္းတြင္ပါ လုိအပ္ခ်က္မ်ားစြာ ရွိေနသည့္ အရည္အေသြးနိမ့္ လူေနကန္ထ႐ုိက္တုိက္ခန္းမ်ား ရန္ကုန္တြင္ အမ်ားဆုံးေပၚေပါက္လာခ်ိန္တြင္ ေျမငလ်င္ႀကီးႀကီးမားမားလႈပ္ပါက အပ်က္အစီး အထိအခုိက္ မ်ားျပားမည္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေနလူထုက စုိးရိမ္ပူပန္ေနၾကသည္။
ရန္ကုန္ႏွင့္ မိုင္ႏွစ္ဆယ္ပတ္လည္တြင္ စစ္ကုိင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာ၊ ေဒးဒရဲငလ်င္ေၾကာ၊ ပဲခူး႐ုိးမအနီးျဖတ္သြားသည့္ ငလ်င္ေၾကာသုံးခုရွိေနၿပီး နာမည္ေက်ာ္ စစ္ကုိင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာသည္ ျပင္းအား ရစ္ခ်္တာစေကး ၆ အထက္တြင္သာ လႈပ္ခတ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ရန္ကုန္အတြက္ အႏၲရာယ္အႀကီးမားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း ငလ်င္ပညာရွင္မ်ားက ဆုိထားသည္။
‘‘ေဒးဒရဲငလ်င္ေၾကာနဲ႔ ပဲခူး႐ုိးမနားက ငလ်င္ေၾကာက သိပ္ျပႆနာမရွိဘူး။ စစ္ကုိင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာက လႈပ္ရင္ေတာ့ အႏၲရာယ္ႀကီးတယ္’’ဟု ငလ်င္ပညာရွင္ ဦးစုိးသူရထြန္းကေျပာသည္။
ရန္ကုန္ႏွင့္ ေျမေအာက္ေရျပႆနာ
ေျမငလ်င္ႏွင့္ တစ္ဆက္တည္းတြင္ပင္ လူဦးေရထူထပ္လာသည့္ ရန္ကုန္တြင္ အထပ္ျမင့္တုိက္တာမ်ား ေပါမ်ားလာျခင္းက ေျမေအာက္ေရ ထုတ္ယူသုံးစြဲမႈအပုိင္းတြင္ပါ အစုိးရဘက္က စီမံခန္႔ခြဲမႈနည္းပါးသျဖင့္ ေျမကြၽံက်မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာမည္ကို ၿမိဳ႕ေနလူထု စုိးရိမ္ေနရၿပီျဖစ္သည္။
ႏွစ္စဥ္ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ တည္ေဆာက္ေနသည့္ လူေနတိုက္ခန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္ အ၀ီစိတြင္းမ်ား တူးေဖာ္ေနမႈမွာ ရန္ကုန္အတြက္ သတိေပးစရာတစ္ခုျဖစ္လာၿပီး တိုက္တာမ်ား ထူထပ္စြာတည္ေဆာက္လာျခင္းက ရန္ကုန္တြင္ ေရ၀ပ္ဧရိယာမ်ား ဆံုး႐ႈံးလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းတြင္ ပါ၀င္ေရးဆြဲေနသည့္ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန အင္ဂ်င္နီယာမွဴးႀကီးက သတိေပးေျပာဆုိသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ တစ္ခ်ိန္က စီမံခန္႔ခဲြမႈအားေကာင္းခဲ့ပါသည္ဟုဆုိကာ ဘန္ေကာက္၊ မကၠဆီကိုၿမိဳ႕တုိ႔၌ ယေန႔တြင္ ေျမေအာက္ေရထုတ္ယူသံုးစဲြမႈ မ်ားျပားေနျခင္းေၾကာင့္ ေျမကြၽံနိမ့္မႈမ်ားျဖစ္လာၿပီဟု ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပလာၿပီျဖစ္သျဖင့္ ရန္ကုန္က ယင္းကုိ ဥပမာယူသင့္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ဆုိၾကသည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္မီက ႀကံ႕ခုိင္ေရးပါတီက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားရိွ လမ္းတုိင္းတြင္ ပါတီစည္း႐ံုးေရးအတြက္ ရွစ္လက္မအ၀ီစိတြင္း အေျမာက္အျမား တူးေဖာ္ေနသျဖင့္ ေျမကြၽံမႈအႏၲရာယ္ ရိွႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ရဖူးေၾကာင္း ငလ်င္ပညာရွင္ ဦးစိုးသူရထြန္းကေျပာသည္။
‘‘ေျမေအာက္ေရသံုးစြဲမႈက အထိန္းအကြပ္မရိွသေလာက္ ျဖစ္လာတယ္’’ဟု အထက္ပါပညာရွင္ကဆုိသည္။
တစ္ခ်ိန္က ရန္ကုန္အတြက္ ေရသုိေလွာင္မႈမ်ားေပးေနသည့္ ေရ၀ပ္ဧရိယာမ်ားကုိ ေျမဖို႔၍ အထပ္ျမင့္တုိက္တာမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ မုိးရြာပါက ေရမစီးႏုိင္သည့္ ဘိလပ္ေျမမ်ား လြန္ကဲစြာ အသံုးျပဳျခင္း၊ မုိးရြာသြန္းစဥ္ ရြာခ်လုိက္သည့္ ေရမ်ားကုိ ေခတၱသုိေလွာင္ေပးမည့္ေနရာမ်ား မရိွသေလာက္ ရွားပါးလာျခင္းက ရန္ကုန္တြင္ ေျမေအာက္ေရရွားပါးမႈႏွင့္ ေျမကြၽံမႈျပႆနာ မေႏွးအျမန္ေပၚေပါက္လာမည္ကုိ စုိးရိမ္ရေၾကာင္း ဘူမိေဗဒပညာရွင္ ဦးစုိးသိမ္းကဆုိသည္။
ယင္းကဲ့သုိ႔ မုိးရြာစဥ္ ေရကုိ ေခတၱခဏ သုိေလွာင္ေပးသည့္ ေနရာမ်ားကို ေျမဖို႔၍ အထပ္ျမင့္အေဆာက္အအံုမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္းေၾကာင့္ စီးဆင္းမည့္ေရမွာ စီးဆင္း၍မရဘဲ ယေန႔ ရန္ကုန္တြင္ မုိးသည္းထန္စြာရြာသြန္းပါက ေရႀကီးေရလွ်ံမႈမ်ား ေနရာအႏွံ႔တြင္ ႀကံဳေတြ႕ေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အထက္ပါပညာရွင္ကဆုိသည္။
ထို႔အျပင္ ယခင္လူဦးေရနည္းနည္းျဖင့္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္၏ ျမစ္အတြင္းသုိ႔ ေျမေအာက္ေရထြက္ေပါက္မ်ားမွာ ၀န္ႏွင့္အားမမွ်ေတာ့ဘဲ သက္တမ္းအားျဖင့္ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလုပ္မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပဖြံ႕ၿဖိဳးမႈစီမံကိန္းတြင္ ပါ၀င္ေရးဆဲြေနသူ ဗိသုကာပညာရွင္တစ္ဦးကေျပာသည္။
ေရထြက္ေပါက္ဧရိယာ က်ဥ္းေျမာင္းလာျခင္း၊ ေျမေအာက္ေရကုိ ျပန္လည္မစုေဆာင္းႏုိုင္ျခင္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား အားေကာင္းလာျခင္းတု႔ိက Sink Hole ဟုေခၚေသာ ႐ုတ္တရက္ေျမကြၽံက်ျခင္းမ်ား ရန္ကုန္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာမည္ကုိ ပညာရွင္မ်ားက စုိးရိမ္ေနၾကသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ အထပ္ျမင့္အေဆာက္အအံုမ်ား တည္ေဆာက္ပါက ကုန္ဆံုးသြားသည့္ ေျမေအာက္ေရကုိ ျပန္လည္စုစည္းရန္ မုိးေရကုိ စနစ္တက် ျပန္လည္ လည္ပတ္ထိန္းသိမ္းသည့္ တည္ေဆာက္နည္းမ်ားကို ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္အမ်ားစုက အႀကံျပဳေျပာဆုိၾကသည္။
‘‘ဟုိနားၾကည့္လည္း ကြန္ဒုိ၊ ဒီနားၾကည့္လည္း တုိက္္ခန္းေတြ ရန္ကုန္မွာ ေၾကာက္ရတာ ငလ်င္မဟုတ္ဘူး။ ေျမကြၽံၿပီး တြင္းနက္ႀကီးေတြျဖစ္သြားမွာ ေၾကာက္တယ္’’ဟု စင္ကာပူမွ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ျမန္မာျပည္၏ လက္ရိွအေျခအေနကို စုိးရိမ္တႀကီး ေျပာဆုိသြားေၾကာင္း ပုဂၢလိကစြမ္းအင္ကုမၸဏီတစ္ခုမွ မန္ေနဂ်ာတစ္ဦးက ျပန္ေျပာျပသည္။
7days